Holding space: de heilzame werking van binnensluiten (slachtoffer én dader)

Door diverse opleidingen en mijn spiritualiteit leerde ik, en leer ik nog steeds, hier anders naar te kijken. Om aanwezig te blijven en de verbinding en liefde te zien. Zelfs daar waar het lijkt dat die er niet zijn. Pittige klus, maar steeds vaker ervaar ik de grootse kracht en de heilzame werking van oordeelloosheid, erkennen, voelen, aankijken en verantwoordelijkheid nemen. Totaal omarmen en binnensluiten.

 

Zo ook in een opstelling die ik meemaakte tijdens mijn opleiding Familieopstellingen. Het was een intense opstelling die ging over volkerenmoord en hoe dit effect had op het familiesysteem en het leven van de client. Er werd van alles ervaren door (representanten van) zowel slachtoffers als daders. Collectieve en individuele trauma’s werden opnieuw doorvoeld en doorleefd. Ikzelf ervoer enorme kracht en levensenergie als representant van de ‘dader achter de daders’. Ik ervoer mijn eigen daderschap en ontving het. Ik was aanwezig.

 

Aan het einde van de opstelling liet de begeleider de client tegenover een dader staan en onder andere de zin “Jij hebt gemoord” uitspreken. De dader sprak uit "Ik heb gemoord". Beiden zonder oordeel, gewoon een vaststaand feit. Totale erkenning van een situatie die had plaatsgevonden, zonder daar iets aan te willen afdoen of het groter te willen maken. Eén van de laatste zinnen die de client tegen de moordenaar mocht zeggen was “Jij hoort er helemaal bij”. Een zeer verbindende en bevrijdende zin voor alle betrokkenen, als hij diep gevoeld en doorvoeld kan worden.

 

Moordenaar en client stonden volledig in hun eigen kracht. Beiden keken de situatie aan, met alles wat daarbij hoorde. In totale erkenning van elkaar, elkaars aandeel en rol. Geen sprake meer van slachtoffer en dader. Twee mensen diep verbonden met zichzelf en elkaar in een situatie. Geen oordeel, straf, terechtstelling of genoegdoening. Gewoonweg de verantwoordelijkheid dragen voor alles in hun leven, voor hun eigen last. Daarmee maakten ze niet alleen de weg vrij voor zichzelf, maar ook voor iedereen binnen het familiesysteem. Prachtig en dankbaar om hierbij aanwezig te mogen zijn.

 

Weet dat bij zeer ingrijpende daden, zoals bijvoorbeeld moord, de dader onderdeel wordt van het familiesysteem van degene die hij heeft vermoord. Door de daad zijn moordenaar, de vermoorde persoon en de hele familie letterlijk met elkaar verbonden. Buitensluiten van de dader is dus het buitensluiten van een familielid en dat heeft effect op het familiesysteem. Voor het systeem hoort iedereen er altijd bij, dus het zal het buitensluiten van een (familie)lid willen corrigeren. Daarvoor neemt het een ander familielid (vaak van een latere generatie) in dienst dat vervolgens (onbewust) de last van de buitengesloten persoon op zijn schouders krijgt.

 

Stammen in Afrika en ook de Aboriginals zijn zich hier terdege van bewust en voeren dit ver door in hun samenleving. Moordenaars worden niet gevangen gezet, maar hun verdere leven opgenomen in de familie van het vermoorde familielid. De dader wordt één met de familie. Een letterlijke daad van verbinding die bevrijdend en heilzaam is voor alle betrokkenen in het systeem.

 

Stel je nu eens voor dat onze maatschappij ook zo’n systeem is? Eén gezamenlijke ruimte die we met elkaar vullen. Is het dan wenselijk, en überhaupt mogelijk, dat wij onze daders buiten sluiten door ze te veroordelen, weg te stoppen in de gevangenis of hun muziek niet meer te draaien? Of kunnen wij binnensluiten en houden van iedereen in het systeem, ongeacht wat ze doen? Kunnen wij daders net zo omarmen als slachtoffers?

 

Kunnen wij beiden zien als mensen die in een situatie/ervaring diep verbonden zijn met elkaar? Een situatie waarbij zij zich bewust kunnen worden en uitgenodigd worden om verantwoordelijkheid te nemen en grenzen te verleggen. Om te leven en zeggen "Ik ben hier"! Om zich te verbinden met zichzelf en hun eigen kracht en volwassenheid, zodat de slachtoffer-dader tegenstelling niet meer nodig is.

 

Durven wij onze eigen rol te pakken en verantwoordelijkheid te nemen voor alles wat in ons wordt aangeraakt? Onze trauma’s, pijn, emoties en gevoelens van afschuw, horror en afkeer onder ogen te zien, zodat elke situatie en alles en iedereen daarin vrij kan zijn. Kunnen wij voelen in plaats van te oordelen en daders en slachtoffers te creëren.

 

Kunnen wij in onze kwetsbaarheid onze kracht vinden en vanuit daar gaan leven? "Ik ben aanwezig! Ik ben hier!" In de wetenschap dat we één zijn en verbonden. Dat alles wat wij in onszelf aankijken een ongekend groots effect heeft op het systeem waarin wij leven. Op onze samenleving.

 

In Hawaï kent men het vergevings- en verzoeningsritueel Hoʻoponopono. Dit ritueel gaat over 100% verantwoordelijkheid nemen voor alles dat zich in ons leven manifesteert. Elke situatie die wij meemaken, maakt ons bewust van wat wij nog mogen aankijken en omarmen in onszelf. Door het uitspreken (of denken) van vier zinnen vergeef je jezelf en daarmee de situatie. De zinnen zijn “Het spijt me”, “Vergeef me”, “Ik hou van je”, “Dank je”.

 

Je kunt dit ook samenvatten in: “Ik hou van jou”. Dat laatste heeft mijn voorkeur, want feitelijk is er niets te vergeven of excuses voor te maken. Alleen maar oordeelloos ontvangen en omarmen in Liefde. Liefde die binnensluit, niets ontkent, alles draagt en verbindt. Compromisloos! Dit is geen taak die je met je verstand kunt doen. Dit gaat over diep voelen en aanwezig blijven.

 

Dr. Hew Len Ihaleakala voerde Hoʻoponopono uit toen hij therapeut was op een gesloten psychiatrische afdeling van een ziekenhuis. Tijdens het lezen van de dossiers omarmde hij alles wat zich in hem aandiende. Zo had hij een ongekend heilzame werking op het totale systeem. Na 3 jaar sloot de afdeling omdat er geen patiënten meer waren.

 

Ik geloof hier ten diepste in en voel een enorme urgentie om dit werk te doen. Om te focussen op mezelf en alles te ontvangen en omarmen wat er door mij heen wil, in elke ervaring en situatie. Om mezelf en alles in mij te ontvangen als gewenst. Aanwezig te zijn en me te openen voor Liefde.

 

En dan! Dan is er nog maar één conclusie mogelijk:

 

Ik hou van jou! In alles! Want ik hou van mij! In alles!